منشاء زبان - کلمات احساسی

    زبان -به معنی معروفش- یک نظام فطری نیست بلکه مجموعه قواعدی ست که با آموزش به انسان منتقل می شود. نوزاد ایرانی اگر در انگلستان بزرگ شود قطعاً انگلیسی زبان خواهد شد و این یعنی زبان موروثی نیست.

    حال زبان، این نظام غیر موروثی، طبق چه فرآیندی به انسان آموزش داده می شود؟ نوزاد چگونه تکلّم را فرا می گیرد؟

    اینجا دو حال پیش روی ما ست: یا نوزاد هیچ نظام اوّلیه ای در سر ندارد و صفر تا صد نظام فکر و تکلّمش را از محیط می آموزد، یا اطّلاعات اوّلیه ای هست که نظام و مطالب جدید -از جمله زبان- را به وسیله ی این اطّلاعات می آموزد.

    گمان اول بی شک باطل ست. کافی ست فرض کنید یک نفر از فضا آمده است که هیچ شناختی از هیچ حرکت شما ندارد و هیچ نظامی نیز برای فکر ندارد(ذهنش خالی مطلق است). چگونه می توانید مفهومی را به او بفهمانید؟ کسی که نظامی برا فکر ندارد، محکوم است به فکر نکردن و استنتاج نکردن و لذا محکوم است به نفهمیدن.

مرز من و محیط چیست(3)- برهان ادراک

    ادراک چیست؟

    این سؤال، پاسخی ندارد که در کلمات بگنجد. لااقل من نتوانسته ام تعریفی برایش پیدا کنم. ادراک چیزی ست که حقیقتش را ما درک می کنیم و نمی توانیم توصیفش کنیم. امّا می دانیم که این حقیقت هست و مربوط به خود ما می شود.

    در این درس، می خواهیم ببینیم منشاء ادراک چیست؟ آیا مادی ست؟

    از آنجا که ادراک مفهومی ست خارج از وصف که تنها ما هستیم که آن را درک می کنیم، تنها ابزار بررسی ادراک نیز خود ما هستیم.

    بحث را با پرسش هایی ساده شروع می کنم:

    آیا ما ادراک داریم؟

    قطعاً بله. هیچ کس در ادراک خود شک ندارد. هیچ کس شک نمی کند که آیا می بیند یا خیر؟ لمس می کند یا خیر؟ همه می دانیم که می بینیم و لمس می کنیم؛ بدون شک.

    آیا سنگ ادراک دارد؟

    اگر برای سنگ ساختاری پنهان یا یک روح قائل نشویم، بی شک پاسخ منفی ست. سنگ ادراک ندارد.

    دو تکّه سنگ چطور؟ آیا اگر سنگی بر روی سنگ دیگر کشیده شود یا بیافتد، ادراک رخ داده است؟ 

    سیلندر و پیستون چطور؟ حرکت پیستون در سیلندر ماشین حاوی ادراک است؟

    موتور ماشین چطور؟ آیا موتور ماشین ادراک دارد؟ مثلاً دردش می گیرد؟

مرز من و محیط من چیست(2) - شاخص من از محیط

    ممکن است از مطلب قبل قلباً قانع نشده باشید؛ لذا بر آن شدم که موضوع را شرح بیشتری بدهم.

    ابتدا یک سؤال مطرح می کنم: آیا موی من جزو من است؟ منی که ادراک می کنم؟

    قطعاً خیر. موی من دراحساس کردن با من سهیم نیست. موی من جزو محیط من است.

    حال فرض کنید ما بدن خود را جزو خودمان می دانیم. چه عواملی باعث شده آن را جزو خود بدانیم؟

    این که همواره همراه ما ست؟ موی من نیز هواره همراه من است ولی جزو من نیست. 

    این که بدن را حس می کنیم یعنی جزو ما ست؟ ما محیط خود را نیز حس می کنیم؛ لذا صرف حس کردن ملاک نیست.

     این که اجزای بدن برای ما احساسی متفاوت دارند، مثلاً درد می کنند، یعنی جزو ما هستند؟ در این صورت یعنی اگر به دستمان آمپول بی حسّی بزنیم دست ما از ما جدا می شود؟ یا سؤالی مهم تر: اصلاً این دست من است که حس می کند؟ یا من جدا از دستم حس می کنم و دستم صرفاً یک پیام رسان است؟

چگونه یک گزاره ی بدیهی را تشخیص بدهیم؟

    همانطور که بنده در پست "بررسی فطرت و چگونگی شناخت آن" توضیح دادم، فطرت و قضایای بدیهی عموماً غیر قابل تشخیص هستند. ما نهایتاً می توانیم ثابت کنیم که فلان گزاره را ذهن ما قبول دارد و نمی تواند آن را قبول نکند؛ لذا گزاره ای قطعی ست. ممکن است فردا معلوم شود همین گزاره نتیجه ی ادغام دو گزاره ی دیگر بوده است و اگرچه قطعی ست، ممکن است بدیهی نباشد.

    از طرفی، آنچه ما از قضایای بدیهی می خواهیم، قطعیتشان است. می خواهیم به نتایجی محکم برسیم که بر پایه ی فرضیاتی محکم بنا شده اند نه گمان ها. ببینید، اگر ما از روشی که 100% صحیح و عقلانیست و دو فرض که اعتبار هرکدامشان 90% است نتیجه ای بگیریم؛ طبق قانون احتمال، اعتبار نتیجه 81% است.