امر به معروف به روش معمول را غلط و غیر مؤثّر دانستیم و گفتیم نکنیم.
چه بکنیم؟
اولاً، اگر نمی توانیم، نکنیم! وقتی هنر اثر گذاری صحیح را نداریم، یا ابزار و شرایطش محیّا نیست، اثر نگذاریم بهتر است تا این که خودمان و دینمان را هم زمان نزد کسی تخریب کنیم.
ثانیاً، اگر می خواهیم برای این موضوع بخشی از وقت خود را هزینه کنیم، به فراهم ساختن ابزار و شرایط بپردازیم و وقتی این ها محیّا شد امر به معروف کنیم
با وصفی که در متن های گذشته شد، چنین به نظر می رسد که تربیت اجتماع امری فوق العاده سخت و طاقت فرسا ست و لذا از توان و عهده ی ما خارج است. بله، انقلاب به پا کردن و مسیر اجتماع را شدیداً به سویی چرخاندن قطعاً از توان و عهده ی عموم خارج است؛ امّا تربیت اجتماع تنها این نیست: فرزندان ما جزو اجتماعند؛ همچنین همسران و پدران و مادران و تمام کسانی که در تیررس مداوم کلام ما هستند: این ها همه جزو اجتماعند و تحت اثر تربیت ما قرار دارند. ما نسبت به این ها توانایی تربیت داریم و همچنین مسؤولیت تربیت داریم. خداوند در قرآن بارها مسؤولیت تربیت اجتماع را مطرح کرده است که بنده چند مورد را خاطرنشان می کنم:
کنتم خیر امه اخرجت للناس تامرون بالمعروف و تنهون عن المنکر و تومنون بالله...
شما بهترین امتی هستید که در میان مردم پدیدار شده اید، امر به معروف و نهی از منکر می کنید و به خدا ایمان دارید...
خداوند در سوره ی آل عمران آیه ی 110 امر به معروف و نهی از منکر را برجستگی و برتری امت اسلامی نسبت به دیگر امت ها ذکر می کند.
القای مفهوم می تواند به سه روش صورت بگیرد:
1. اثبات عقلانی
2. برانگیختن احساسات
3. قبح شکنی و ایجاد عادت
قبح شکنی و ایجاد عادت عبارت است از یک تغییر ملایم و مداوم در محیط که تدریجاً در ذهن افراد رسوخ کرده و هنجارهای اجتماعی را در خود حل می کند. تبدیل تدریجی پوشش کامل غالب خانم ها به مانتوی چسبان و ساپورت از ابتدای انقلاب تاکنون نمونه ی برجسته ی این نوع اثرگذاری ست.
تغییر هنجارها به سبک ایجاد عادت روشی ست نامحسوس، بسیار کند و هزینه بر (در ابتدای راه اندازی هزینه بر)؛ و در عین حال با دامنه ی اثرگذاری بسیار بالا. در این روش می توان قبیح ترین و ضد فطرت ترین رفتارها را نیز با صرف هزینه و زمان کافی به عنوان هنجار، حاکم کرد.
این روش قابلیت اجرای فردی ندارد و عملاً در حوزه ی حکومتی و رسانه های جمعی تعریف می شود.
